Kawa VS piwo

Badania żydowskich naukowców

Kofeina pobudza, a alkohol odpręża, to wiadomo było od dawna. Jednakże tak skrajnych różnic jest w przypadku obu napojów więcej. Prof. Martin Kupiec z Uniwersytetu Tel Awiwu odkrył wraz ze swoim zespołem, że kofeina i alkohol w całkowicie odmienny sposób oddziałują na nasz genom. Żydowscy naukowcy badania swoje przeprowadzili na komórkach drożdży, które pod wieloma względami na poziomie DNA funkcjonują identycznie jak ludzkie komórki. Okazało się, że kofeina skraca, a alkohol wydłuża telomery – „końcówki” DNA upakowanego w postaci chromosomów. Długość telomerów jest ściśle związana z procesami starzenia – zawsze skracają się one z wiekiem.

To pierwsze prace naukowe, które w tak wyraźny sposób ukazują wpływ czynników środowiskowych na wygląd „końcówek” chromosomów. Być może uda się w podobny sposób zbadać wpływ innych substancji na długość życia. Gdybyśmy dysponowali listą związków chemicznych mogących wydłużać lub skracać telomery (a więc także nasze życie), łatwiej byłoby wdrożyć metody zapobiegania chorobom związanym z wiekiem i procesami starzenia.

Telomery zbudowane z DNA

Telomery są zbudowane z DNA i białek. Znajdują się w chromosomach, w miejscach, w których kończą się „nici” DNA. Dzięki telomerom rozwijanie, kopiowanie i ponowne zwijanie DNA przebiega prawidłowo, ale za każdym

razem, kiedy następuje podział komórki (i replikacja DNA) telomery skracają się nieznacznie. Kiedy są już zbyt krótkie – komórka przestaje się dzielić i ginie. Zaburzenia funkcjonowania telomerów leżą m.in. u podłoża ekspansji komórek nowotworowych – mogą one odtwarzać swoje telomery i dzielić się w nieskończoność.

 

Naukowcy z Tel Awiwu

W ciągu ostatnich dziesięciu lat przeprowadzono wiele badań nad czynnikami, które mają wpływ na długość tych części chromosomów. Sugerowano np., że przeżywanie stresu powoduje, że struktury te skracają się szybciej. Naukowcy z Tel Awiwu obalili tę koncepcję i starali się odnaleźć inne przyczyny tego zjawiska. Poddali w tym celu drożdże działaniu dwunastu czynników – wysokiej i niskiej temperaturze, kwaśnemu i zasadowemu pH, różnym substancjom chemicznym i lekom. Żadne z nich nie miały większego wpływu na telomery oprócz kofeiny, której niewielkie ilości (porównywalne w ludzkiej skali z filiżanką espresso) skracały je oraz alkoholu (o stężeniu zbliżonym do występującego w piwie, czyli 5-7 proc.), który z kolei powodował ich wyraźne wydłużanie.

Badania linii hodowlanych drożdży

Aby zrozumieć, w jaki sposób alkohol i kofeina działają na telomery, naukowcy z Tel Awiwu badali przez wiele miesięcy kilka tysięcy linii hodowlanych drożdży, w każdej próbce dezaktywując wcześniej pojedynczy gen. W ten sposób udało się ustalić, że to około 400 genów wpływa, wraz z czynnikami środowiskowymi na długość telomerów. Większość z tych genów znajduje się także w DNA ludzi.

Rozpoczęto już dalsze prace badawcze, mające na celu ustalenie, czy telomery w ludzkich komórkach podlegają działaniu tych samych mechanizmów. Rezultatem mogą być opracowane zupełnie na nowo zalecenia dietetyczne oraz procedury lecznicze. Może się okazać, że tzw. „fenomen francuski” to nie tylko resweratrol zawarty w czerwonym winie… że już samo w sobie systematyczne spożywanie alkoholu (aby w ilościach nie szkodzących trzustce i wątrobie) jest – o czym dawno już przebąkiwano – czynnikiem prozdrowotnym. Może, aby zachować zdrowie i długo żyć, powinniśmy całkowicie zrezygnować z kawy, a za to częściej sięgać po szklankę piwa?

O autorce

Milena Chorążewska - Bloggerka, pasjonatka zdrowego stylu życia. Założyła bloga, aby dzielić się swoją pasją. Jej 7 letnie doświadczenie w zakresie medycyny naturalnej pomaga jej rozwijać projekt Adelia.