Nietolerancja pokarmowa

Od jakiegoś czasu bardzo interesuję się tematem – nietolerancja pokarmowa, z uwagi na problem mojej córki. Mówią, że to normalny – powszechny problem nowoczesnego społeczeństwa. Ale czy na pewno?

Wiele osób odczuwających zróżnicowane dolegliwości ma problem z otrzymaniem właściwej diagnozy lekarskiej. Często stosowane jest leczenie objawowe, łagodzące skutki, ale nie docierające do przyczyn (np. preparaty sterydowe w przypadku wysypki skórnej lub środki przeciwbólowe podczas migreny).

Dopiero niedawne badania wskazują, że podłożem wielu schorzeń idiopatycznych (czyli o nieznanej przyczynie) może być nietolerancja pokarmowa. Jedną z jej cech jest duża różnorodność objawów, a diagnozę utrudni odsunięta w czasie reakcja organizmu na nietolerowany pokarm.

Alergie i nietolerancje to zjawiska coraz bardziej powszechne w nowoczesnym społeczeństwie. Ocenia się, że obecnie dotyczą ok. 10% dzieci i ok. 45% dorosłych.

Zaskakujące jest to, że odstawienie problematycznych pokarmów
może skutkować pozbyciem się objawów w ciągu kilku dni.

Czym się rożni nietolerancja pokarmowa od alergii?

Ważne, aby rozróżnić te dwa pojęcia. Najczęściej wiąże się niekorzystny wpływ pokarmów wyłącznie z klasycznymi alergiami pokarmowymi, czyli natychmiastową reakcją organizmu na alergen. Jest to anafilaktyczna odpowiedź na czynniki, takie jak leki, pokarm (np. orzeszki ziemne), lub np. pyłki roślin. Reakcja organizmu jest oparta na przeciwciałach, a objawy są związane z wydzielaniem histaminy.

Niewiele osób ma jednak świadomość, że częściej pokarmy wywołują negatywne reakcje organizmu z dużym opóźnieniem – od pół godziny do kilku dni. Taki rodzaj odpowiedzi organizmu określany jest mianem alergii typu III lub nietolerancją pokarmową.

Nietolerancji może towarzyszyć wiele przykrych objawów i schorzeń, które utrzymują się przez wiele miesięcy, a nawet lat, ponieważ nie są kojarzone wcale z dietą. Mechanizm działania opiera się na wytwarzaniu przez organizm przeciwciał typu IgG. Objawy są związane z tworzeniem kompleksów przeciwciało-antygen, które są wydalane z organizmu lub najczęściej odkładane w różnych tkankach (stąd różnorodność objawów). Formowanie kompleksów może trwać godziny lub dni (stąd opóźniona reakcja). Rozpad kompleksów również może trwać długo (dni lub tygodnie) w zależności od tego, jak efektywny jest Twój układ immunologiczny.

Najczęstsze objawy nietolerancji

  • astma,
  • bezsenność,
  • biegunki,
  • bóle głowy,
  • bóle stawów,
  • celiakia,
  • depresja,
  • drażliwość,
  • egzema,
  • fibromialgia,
  • hipoglikemia,
  • lęk,
  • migrena,
  • moczenie nocne,
  • nadaktywność u dzieci (ADHD),
  • nieżyt żołądka,
  • problemy dermatologiczne,
  • wzrost wagi ciała,
  • reumatoidalne zapalenie  stawów,
  • wrzodziejące zapalenie okrężnicy,
  • wzdęcia,
  • zapalenie skóry,
  • zaparcia,
  • zespół jelita drażliwego,
  • złe wchłanianie pokarmu,
  • zmęczenie chroniczne.

Diagnostyka nietolerancji pokarmowej

Obserwacja nadwrażliwości pokarmowej nie jest łatwa, ze względu na złożone składy samej żywności. Lekarze biorą też pod uwagę wątpliwości, czy aby objawy – np. nietolerancji związanej ze spożywanie produktów zbożowych, były związane z glutenem czy fruktanem (występuje w tej samej grupie żywności). Rozpoznanie nietolerancji – odbywa się też poprzez stosowanie diet eliminacyjnych, czy zastosowanie testów.

Na rynku dostępnych jest kilka testów, które określają podwyższone poziomy przeciwciał IgG w reakcji na specyficzne pokarmy. Najczęściej wymagają one przesłania próbki krwi do laboratorium. Są też specjalistyczne testy do wykonania w domu. Pozwalają one na samodzielne, szybkie i pewne określenie reakcji organizmu na najpopularniejsze pokarmy.

Przeważnie zestawy zawierają komplet odczynników i narzędzi pozwalających na pobranie sobie krwi z palca oraz produkty na dokonanie takiego badania. W zależności od testów – wyniki są już po ok. 40-50 minutach. Otrzymany wynik wskazuje nietolerowane przez organizm pokarmy poprzez zabarwienie ponumerowanych pól.

Stopień nietolerancji określa intensywność zabarwienia. Można otrzymany wynik skonsultować ze specjalistą, gdybyś nie była przekonana do podsumowania.

Można też podjąć samodzielne skuteczne działania. Polegają one na całkowitym odstawieniu problematycznych pokarmów na min. 3 miesiące, a następnie wprowadzeniu ich rotacyjnie (nie częściej niż raz na 4 dni) i obserwację reakcji organizmu. Należy jedna zwrócić uwagę, że często problematyczne pokarmy są częścią innych – np. drożdże występują w alkoholach i bułkach, a jajka są obecne w ciastach i makaronach. Skuteczność działań jest zależna od konsekwencji i dokładności zmian diety.

Nagrodą jednak może być pozbycie się wieloletnich dolegliwości i Twoje zdrowie 🙂

Literatura:
Dadak-Stasiak E., Kalicki B., Jung A. Najczęściej występujące przyczyny i rodzaje alergii u dzieci w świetle aktualnej epidemiologii. Pediatr Med. Rodz 2010; 6(2)

O autorce

Milena Chorążewska - Bloggerka, pasjonatka zdrowego stylu życia. Założyła bloga, aby dzielić się swoją pasją. Jej 7 letnie doświadczenie w zakresie medycyny naturalnej pomaga jej rozwijać projekt Adelia.