BPA – cichy zabójca

BPA jest substancją chemiczną, która powszechnie znajduje się w plastikowych butelkach i nie tylko.

W ostatnich latach był to niezwykle gorący temat ze względu na szkodliwy wpływ na zdrowie.

Jednakże jak jest naprawdę? Czym jest BPA i jakie niesie ze sobą skutki zdrowotne?

Czym jest BPA?

Jest to związek znany jako bisfenol A. Znajdziemy go w wielu komercyjnych produktach, a konkretnie w plastiku. Został odkryty pod koniec XIX wieku, ale dopiero 50 lat później chemicy zdali sobie sprawę, że wraz z innymi związkami tworzy mocne i sprężyste tworzywa sztuczne.

Z tego względu mamy z nim styczność już od początkowych lat – występuje w wodzie butelkowanej, pojemnikach na żywność, a nawet w butelkach dla niemowląt.

BPA jest również stosowany przy produkcji żywicy epoksydowej, która stanowi wewnętrzną warstwę puszek konserwowych, aby zapobiec korozji oraz pęknięciom cienkiego metalu.


Na co zwracać uwagę?

Bisfenol A znajduje się niemal wszędzie, więc ciężko całkowicie „zerwać” z nim kontakt. Plastikowe pojemniki i konserwy to tylko wierzchołek góry lodowej, bowiem BPA możemy doszukać się w płytach CD, szczeliwach (co to?) dentystycznych, a nawet w soczewkach.

Jednakże głównym źródłem tego związku jest oczywiście dieta. Z tego względu coraz częściej możemy spotkać się z produktami „nie zawierającymi BPA”. Warto zwrócić uwagę, że zamiast tego dostarczymy do organizmu bisfenol-S (BPS) lub bisfenol-F (BPF). Nie jest to optymalne rozwiązanie, ponieważ te substancje są równie szkodliwe dla naszego ciała.

BPA – zagrożenia

Bisfenol A wpływa negatywnie na wiele aspektów naszego zdrowia. Omówmy najbardziej szkodliwe konsekwencje nadmiaru BPA.


Zmniejsza płodność

W jednym z badań zaobserwowano, że kobiety z częstymi poronieniami mają trzykrotnie większą zawartość bisfenolu A we krwi.

Niektóre prace naukowe sugerują nawet, że poziom BPA we krwi jest odwrotnie proporcjonalny do szansy na zajście w ciążę.

Negatywny efekt dotyka również mężczyzn – zmniejszając płodność oraz jakość nasienia, co potwierdzają liczne badania.

Co ciekawe, sam zawód w zanieczyszczonym środowisku może wpływać na ten aspekt zdrowotny. Mężczyźni pracujący w chińskich zakładach produkcyjnych, gdzie mieli styczność z bisfenolem A, zgłaszali niemal pięciokrotnie częściej problemy z erekcją oraz satysfakcją seksualną.


Zwiększa ryzyko chorób serca

U osób z wysokim poziomem BPA we krwi, ryzyko nadciśnienia wzrasta o 27-135%, chorób serca o 18-63%, a cukrzycy – o 21-60%, choć niektóre badania podają nawet wartości rzędu 68-130%.

Z tego względu bisfenol A ma szeroki wpływ na cały układ sercowo-naczyniowy oraz gospodarkę cukrową.


Predysponuje do otyłości

Nie jest zaskoczeniem fakt, że u osób otyłych poziom BPA jest wyższy o ok. 50%.

Jednakże prawidłowa masa ciała nie rozwiązuje problemu – bowiem ryzyko otyłości wciąż jest podwyższone, nawet o 85%!

Efekt dotyczy również dzieci i młodzieży, a badania na zwierzętach pokazują, że nawet prenatalna ekspozycja na tę substancję jest powiązana ze zwiększoną masą ciała w przyszłości.


Pozostałe negatywne skutki BPA

Żeby uszanować Twój czas, podsumujmy w skrócie dotychczasowe badania na temat bisfenolu A.

  • Zwiększa ryzyko zespołu policystycznych jajników (PCOS)
  • Prenatalna ekspozycja przyczynia się do rozwoju astmy
  • Działa toksycznie na wątrobę
  • Osłabia odporność
  • Przyczynia się do  rozwoju niedoczynności tarczycy
  • Wpływa niekorzystnie na funkcjonowanie mózgu
  • Zmniejsza masę urodzeniową dziecka oraz wpływa na późniejszy rozwój nadpobudliwości i depresji

Niestety negatywnych skutków jest wiele, a badania wciąż trwają, powiększając powyższą listę.


Jak unikać BPA?

Jak już wspomnieliśmy, nie możemy do końca odciąć się od bisfenolu A. Największe ilości przyjmujemy wraz z dietą, dlatego należy wprowadzić kilka prawidłowych nawyków, by ograniczyć podaż BPA.

  • Wybieraj świeżą żywność zamiast zapakowanej i puszkowanej.
  • W miarę możliwości kupuj płyny w szklanych butelkach, ale przede wszystkim nie narażaj plastikowych butelek na długie działanie promieni słonecznych.
  • Nie podgrzewaj plastiku w mikrofalówce – ponownie wybierz szkło!
  • Jeżeli kupujesz dziecku zabawki, pamiętaj, by były wykonane z materiału pozbawionego BPA, szczególnie gdy maluch może je ssać lub gryźć.
  • Co ciekawe, zbieranie paragonów również może nas narażać, ponieważ zawierają one bardzo wysokie poziomy bisfenolu A.

Podsumowanie

Biorąc pod uwagę obecne badania, powinniśmy w jak największym stopniu ograniczyć ekspozycję na BPA.

Dotyczy to szczególnie kobiet w ciąży, a także starających się o dziecko.

Oczywiście jednorazowe picie z plastikowej butelki lub spożycie kukurydzy z puszki nie wpłynie negatywnie na Twój stan zdrowotny.

Jednakże jesteśmy narażeni dzień w dzień, dlatego ważne są codzienne, zdrowe nawyki w kwestii kupowania i przygotowywania żywności.

O autorce

Milena Chorążewska - Bloggerka, pasjonatka zdrowego stylu życia. Założyła bloga, aby dzielić się swoją pasją. Jej 7 letnie doświadczenie w zakresie medycyny naturalnej pomaga jej rozwijać projekt Adelia.